Uw werknemer is zwanger tijdens de Coronacrisis. Wat nu?
Publicatiedatum: 9 april 2020
Uit de Arbowet (artikel 1.42 Arbeidsomstandighedenbesluit) volgt dat een werkgever extra aandacht dient besteden aan zwangere vrouwen, met het oog op beroepsgebonden gezondheidsrisico’s voor de werkneemster en het ongeboren kind. Maar wat kan van een werkgever aanvullend worden verwacht tijdens de coronacrisis waarin wij ons nu bevinden?
COVID-19 en zwangere vrouwen
COVID-19 is een luchtweginfectie die wordt veroorzaakt door SARS-CoV-2. Op dit moment lijken zwangere vrouwen geen verhoogd risico te hebben om geïnfecteerd te worden met SARS-CoV-2. Met andere woorden: zwangere vouwen lijken niet ontvankelijker te zijn voor het virus dan niet zwangere vrouwen. Voor zover op dit moment bekend, is er ook geen verhoogde kans op een miskraam of aangeboren afwijking wanneer een zwangere vrouw geïnfecteerd wordt met het virus.
Wel is de verwachting dat een COVID-19 infectie bij een zwangere vrouw ernstiger kunnen verlopen. Redenen hiervoor zijn het optreden van koorts en het risico op het ontstaan van complicaties zoals een longontsteking. Dit geldt met name voor het derde trimester ( > 28 weken) van de zwangerschap. Dit is gelegen is de mechanische beperking van de groeiende buik met als gevolg verkleining van de longcapaciteit.
Werkgevers moeten bij het formuleren van hun arbobeleid rekening houden met COVID-19 en in de risico-inschatting moet er altijd aandacht zijn voor specifieke zwangerschapsgebonden risicofactoren. Omdat ook een andere infectie een zwangerschap nadelig kan beïnvloeden, moet alles in het werk worden gesteld om de kans op een onbeschermde blootstelling aan wat voor infectieziekte dan ook te voorkomen.
Aandachtspunten inzet zwangere werknemers
Het RIVM heeft op 25 maart 2020 enkele aandachtspunten geformuleerd rond de inzet van zwangere werknemers in Nederland. De aandachtspunten luiden als volgt:
• Met goede voorlichting en strikte toepassing van de gangbare hygiënemaatregelen, werkprotocollen en procedures geldend binnen specifieke beroepsgroepen (deze maatregelen moeten wel goed uitvoerbaar zijn) zijn zwangeren in principe in hun reguliere werk inzetbaar. Volg ook de geldende algemene en de specifieke adviezen voor werknemers van de Rijksoverheid.
• Binnen de verschillende ziekenhuizen, instellingen, medische beroepsgroepen etc. kan hiervoor een eigen beleid worden opgesteld; hiervoor wordt verwezen naar de eigen werkgever/zorginstelling.
• Op individueel niveau kan de bedrijfsarts anders adviseren en afwijken van het opgestelde beleid met een advies op maat over de beste aanpak. Dit advies moet worden nageleefd.
• Een zwangere heeft recht op vrijstelling van werkzaamheden waarbij de zwangere blootgesteld kan worden aan COVID-19-positief geteste of voor COVID-19-verdachte patiënten/personen (neusverkouden of hoesten of koorts) en/of aan besmette materialen, of werkzaamheden verricht in een laboratoriumomgeving, indien zij zichzelf niet voldoende kan beschermen (= onbeschermd contact).
• Goede informatievoorziening en voorlichting over het belang van het strikt en consequent werken volgens de bestaande hygiëne- en preventiemaatregelen, procedures en protocollen geldend voor specifieke beroepsgroepen/werkzaamheden is noodzakelijk.
• Voor verscheidene beroepsgroepen in de extramurale zorg wordt momenteel beleid geactualiseerd en uitgewerkt op het gebied van beschermende maatregelen. Meer informatie op dit punt kunt u raadplegen middels de volgende link.
• Onder alle omstandigheden gelden de volgende preventiemaatregelen: toepassen handhygiëne; geen handen geven; hoesten en niezen in de ellenboog; papieren zakdoekjes gebruiken; social distancing van >1,5 meter.
Zwangere zorgmedewerkster
Het RIVM benadrukt dat het voor zwangere vrouwen werkzaam in de zorg, aan (zorg)instellingen, koepelorganisaties en branches is om hierop verder een beleid vorm te geven. Het RIVM heeft daarvoor wel enkele uitgangspunten geformuleerd. Deze zijn echter enkel van toepassing op gezonde zwangere vrouwen, vrouwen die niet behoren tot de hoogrisicogroepen.
• Intramuraal
Zwangere zorgmedewerkers werkzaam in de intramurale setting zijn, wanneer zij zich adequaat en geheel volgens de gangbare procedures kunnen beschermen, in principe inzetbaar in alle werkzaamheden, ook rond COVID-19- (bewezen/verdachte) patiënten. Dit in goed overleg met de leidinggevende en na afweging van andere mogelijke factoren die een rol kunnen spelen. Factoren als zwangerschapstermijn en de mogelijkheid tot social distancing zijn hierbij niet per se bepalend.
De inhoud van het werk en de individuele gezondheidsfactoren en werkomstandigheden vormen bij een zwangere werkneemster altijd het vertrekpunt. Het is van belang dat een zwangere vrouw in gesprek komt met haar werkgever/leidinggevende om in goed overleg en met gezond verstand te bekijken hoe de vrouw veilig en gezond haar taken uit kan blijven voeren; hierbij is altijd een individuele risico-inschatting en maatwerk nodig. Hierin adviseert de bedrijfsarts.
• Extramuraal
< 28 weken? Binnen deze termijn geldt in het algemeen dat, in goed overleg met de werkgever en in lijn met de bestaande hygiënerichtlijnen, protocollen en procedures geldend voor die beroepen en/of werkzaamheden (en toezicht hierop), de normale werkzaamheden kunnen worden verricht door de zwangere medewerker.
>28 weken? Vanaf het 3e trimster geldt dat wanneer zwangere werknemers niet kunnen voldoen aan de ingestelde preventiemaatregelen zoals afstand houden van 1,5 meter bij COVID-19 verdachte personen (dat zijn personen met neusverkoudheid, personen die hoesten of personen die koorts hebben).
Overige beroepen
Voor overige beroepen gelden de uitganspunten zoals beschreven bij extramurale zorgmedewerkers, waarbij de duur van de zwangerschap in de contact van social distancing een rol speelt.
Indien u vragen heeft over de wijze waarop u uw beleid dient vorm te geven, kunt u contact opnemen met een van onze arbeidsrechtadvocaten. Wij kijken graag met u mee wat voor uw onderneming passend is en werkt. Iedere onderneming is uniek. Wij staan voor advies op maat.
Meer interessante artikelen lezen?
- Waar moet ik aan denken bij een vaststellingsovereenkomst?
- Drankmisbruik op Kerstborrels: Arbeidsrechtelijke gevolgen en juridische perspectieven
- Effectief Advies voor Werkgevers bij Disfunctionerende Werknemers: Opbouw van een Verbetertraject en Dossier
- Ontslag op staande voet, wat nu?
- Vaststellingsovereenkomst en ontslag
