Kleine wasjes, grote risico’s: de Wet Aanpak Schijnconstructies
Bedrijven die in opdracht van een opdrachtgever werken en gebruik maken van opdrachtnemers (op basis van een overeenkomst van opdracht of aanneming van werk), doen er verstandig aan niet alleen de opdrachtnemer te controleren maar ook goede afspraken te maken. In dit artikel zal hierop nader worden ingegaan.
De Was op de bagagedrager
Op 1 juli 2015 stond Nederland in het teken van de invoering van het nieuwe ontslagrecht. Op de bagagedrager van het nieuwe ontslagrecht zat heel stilletjes de Was. De Was is de Wet Aanpak Schijnconstructies met daarin opgenomen de ketenaansprakelijkheid.
Voor werkgevers die werk uitvoeren op basis van aanneming van werk en daarbij gebruik maken van onderaannemers, geldt dat zij grote risico’s lopen (hoofdelijk) aansprakelijk te zijn voor de loonbetaling door de onderaannemer aan zijn personeel.
In artikel 7:616a BW is bepaald dat de werkgever en de schakel daarboven, de opdrachtgever van de werkgever, hoofdelijk aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de betaling van het loon of te weinig betaald loon door de opdrachtnemer aan zijn werknemers. De werknemer van de opdrachtnemer heeft op het moment dat zijn loon niet wordt betaald, direct de keuze om het loon te vorderen bij zijn eigen werkgever of bij de opdrachtgever van zijn werkgever. Die vordering is direct opeisbaar, een ingebrekestelling is niet noodzakelijk.
De ketenaansprakelijkheid
De ketenaansprakelijkheid zorgt ervoor dat de werknemer wiens loon niet wordt betaald uiteindelijk een verhaalsmogelijkheid heeft op de hoofdopdrachtgever. Alle schakels tussen de werkgever van de werknemer die niet betaald wordt en de hoofdopdrachtgever zijn (hoofdelijk) aansprakelijk.
De mogelijkheden die de ketenaansprakelijkheid biedt zijn voor een niet betaalde werknemer enorm. Als onderneming die in die schakel actief is betekent dat er grote risico’s kleven als onderaannemers niet, niet op tijd of niet volledig het loon betalen. Hoe kan een ondernemer zich hiertegen (voor zover mogelijk) weren?
Adviezen
Het eerste advies is dat de ondernemer alleen maar gebruik maakt van opdrachtnemers die op basis van een certificaat of keurmerk kunnen aantonen dat zij correct en tijdig betalen. In veel sectoren bestaan verschillende certificaten en/of keurmerken waarop teruggevallen kan worden.
Als tweede is het uitermate raadzaam dat de opdrachtgever controleert of de prijs die met de opdrachtnemer wordt afgesproken marktconform is. Bij een te laag bedrag kan niet worden volgehouden dat de verwachting bestond dat alles zou kloppen.
Als derde is het raadzaam contractueel duidelijke afspraken te maken over de correcte naleving van de arbeidsvoorwaarden en de concrete vastlegging van de cao welke door de opdrachtnemer wordt toegepast. In deze contractuele afspraken dient tevens vastgelegd te worden dat de opdrachtgever de bevoegdheid heeft loonstroken van de werknemers van de opdrachtnemer te controleren. De opdrachtgever moet zich namelijk kunnen vergewissen dat loonbetalingen conform de van toepassing zijnde cao worden uitgevoerd.
In de overeenkomst met de opdrachtnemer dienen daarnaast duidelijke en concrete sancties te worden afgesproken, voor het moment dat blijkt dat loonbetalingen niet correct zijn uitgevoerd. De opdrachtgever doet er verstandig aan de opgenomen sancties ook daadwerkelijk op te leggen op het moment dat vast komt te staan dat sprake is van een onjuiste betaling.
Tot slot dient de opdrachtgever bij concrete signalen ook daadwerkelijk in te grijpen. Op het moment dat bijvoorbeeld een vakbond het signaal afgeeft dat de opdrachtnemer niet of niet correct betaalt, moet de opdrachtgever zijn controlerende taak uitoefenen en zo nodig sancties opleggen.
Handel aldus conform afspraak en neem daarmee je eigen afspraken serieus.
Niet verwijtbaarheid
De hiervoor genoemde adviezen vormen ruimte voor de opdrachtgever om zich te beroepen op de mogelijkheid van een niet verwijtbaarheid. De opdrachtgever kan zich echter ten opzichten van de niet-betaalde werknemer niet vrijwaren.
Laat u adviseren
Sinds 1 juli 2015 is het werken met onderaannemers niet meer zonder risico. Als opdrachtgever wordt van je verwacht dat je actief en alert bent bij het inzetten van onderaannemers. Zorg voor goede afspraken, actief toezicht en een goede dosis gezond verstand.
Om de risico’s van een aansprakelijkheid op basis van de ketenaansprakelijkheid te voorkomen is het verstandig goede overeenkomsten te gebruiken.
De ervaren advocaten van Vallei Advocaten & Mediators in Ede kunnen u hierbij van dienst zijn. Neem vrijblijvend contact op om uw risico’s te bespreken.
Meer interessante artikelen lezen?
- Wat verandert er per 1 januari 2025 voor de zzp’er en de opdrachtgever?
- Waar moet ik aan denken bij een vaststellingsovereenkomst?
- Drankmisbruik op Kerstborrels: Arbeidsrechtelijke gevolgen en juridische perspectieven
- Effectief Advies voor Werkgevers bij Disfunctionerende Werknemers: Opbouw van een Verbetertraject en Dossier
- Ontslag op staande voet, wat nu?
